Nguyễn Ngọc Tung
MẸ TÔI
Mẹ tôi tuổi đã cao, lưng mẹ còng như vầng trăng hao khuyết, như chiếc liềm mẹ chẳng rời tay, như bông lúa nặng ân tình với đất, như cây sung còng bóng mát cầu ao. Mẹ ngồi gối đã quá đầu, mẹ như cây cổ thụ, như pho cổ tích, ca dao. Mẹ nhai trầu, mắt nhìn xa thẳm, nhớ thương đứa con ra mặt trận chưa về…
Tuổi nằm nôi, mẹ ru tôi câu Kiều kẽo kẹt, lời ru có con cò con vạc con nông, có con bống con bang, có cô Tấm bước ra từ quả thị, có vị mặn nồng mồ hôi cánh đồng, có mùi cay cay khói mùa rơm rạ. Để bây giờ mỗi lần nhìn ra cánh đồng, tôi lại nhớ bóng hình của mẹ. Cánh đồng là trầm tích đời người, mẹ là hồn cánh đồng quê tôi.
Lúc tôi còn nhỏ, mẹ hỏi tôi con thương ai nhất, tôi đã nói con thương mẹ nhất. Mẹ rơm rớm nước mắt, ôm chặt tôi vào lòng, hình như mẹ rất hạnh phúc! Ngày ấy tôi lon ton theo mẹ ra đồng, bắt con cá con tôm, con cào cào, châu chấu; đổ nước hun con dế về chơi...Tôi đã gặp mùi bùn của đất đai. Ơi, mùi bùn hăng hăng mẹ tôi xuống cấy. Tôi bắt đầu cảm nhận được hạt sương tháng ba, cơn mưa tháng sáu, cơn bão tháng bảy, cái nắng tháng tám đời mẹ. Mẹ thương cây lúa, đến nỗi mẹ suốt ngày lặn lội ngoài đồng mong đến ngày kết trái sây bông.
Mẹ là người thương tôi nhất, mỗi lần mẹ đi chợ về, mẹ lại mua cho tôi gói kẹo bột, hay cái bánh đa vừng, cả hộp bút chì màu để tôi tập vẽ, quả bóng nhựa để chơi cùng bọn trẻ trong làng. Nhà có con gà mái đẻ, mẹ thường dành trứng cho tôi ăn. Những năm mất mùa đói kém, mẹ ăn cháo cầm hơi, nhưng vẫn phần tôi bát cơm khi tôi đi học về. Có mảnh vải bố tôi gửi về, mẹ đem cắt áo cho tôi đến lớp, còn mẹ vẫn mỏng manh chiếc áo sờn vai ra đồng.
Lúc tôi xa mẹ lên tỉnh học, mẹ mua cho tôi cái túi dết đựng sách, gói cho tôi nắm sôi đỗ bằng lá chuối khô quê nhà, mẹ dặn tôi cố gắng học chớ phụ công thầy cô, cha mẹ. Tôi ôm chầm lấy mẹ mà khóc oà lên, mẹ tôi cũng rơm rớm mắt. Đó là một ngày Thu mùa lúa hoe vàng. Đến giờ, mùi lá chuối khô thơm thơm sôi đỗ của mẹ, tôi vẫn nhớ như còn đâu đây…
Tôi đi công tác xa nhà, thi thoảng mới về thăm mẹ, mẹ lại đùm cho cháu mấy quả trứng gà, một túi khoai sọ, mấy quả bưởi hái ở vườn. Tôi vẫn đinh ninh có dịp đưa mẹ ra ngắm biển mênh mông, để mẹ trông thấy bình minh rực rỡ phía chân trời; nghe sóng biển ầm ào mà ở nhà mẹ vẫn hằng ao ước; mẹ được nhìn thấy sóng tung bọt trắng, mong mẹ trút hết âu lo, quên đi vất vả đời người. Nhưng muộn rồi, một ngày tháng chạp, sương sa gió lạnh, mẹ đã về với tiên tổ. Ngày tiễn mẹ ra đồng, tôi khóc nức nở. Tôi đã chưa làm được gì cho mẹ vui, chưa kịp cho mẹ ăn của ngon vật lạ, Đời mẹ gian lao, đời mẹ vất vả quá nhiều. Mẹ buông xuôi chẳng mang đi thứ gì cho mình…
Mỗi lần nhớ mẹ, tôi lại ứa hai hàng nước mắt, cổ họng cứ dồn lên muốn oà khóc mà không thành lời.
N.N.T